Các ngân hàng trung ương quay trở lại dự trữ vàng?

Báo cáo mới đây của Viện Nghiên cứu thị trường độc lập GFMS có trụ sở tại Luân Đôn cho thấy, trong 3 tháng qua, các ngân hàng trung ương trên thế giới đã mua ròng tới 14 tấn vàng. Cách đây một năm, lượng vàng bán ròng của các cơ quan này lên tới 69 tấn. Theo báo Pháp Les Echos số ra ngày 20/9, sự trở lại với vàng lần này của các nhà đầu tư lớn không phải là điều bất ngờ.

Hai đợt bán vàng của Ngân hàng Trung ương châu Âu hồi tháng 4 và tháng 6 được GFMS xếp vào quý I, vì đã thông báo từ cuối tháng 3. Thực tế từ vài năm nay, ngân hàng trung ương nhiều nước, kể cả của châu Âu, hoạt động rất mạnh trên thị trường mua bán vàng. Nếu tính cả 6 tháng đầu năm nay, lượng vàng bán ròng của các ngân hàng trung ương chỉ đạt 38,7 tấn, thấp nhất kể từ quý I/1997 đến nay và giảm 73% so với cùng kỳ năm trước. Ngân hàng trung ương các nước ngoài châu Âu đã đi trước xu hướng này và đã trở thành nơi mua ròng từ cuối năm 2006. Trong quý II, Trung Quốc đã tăng 75% dự trữ vàng.

Việc các ngân hàng trung ương mua vàng trở lại phản ánh xu hướng của các nhà đầu tư đối với loại tiền tệ đặc biệt này. Từ tháng 4 đến tháng 6, nhu cầu vàng thế giới nhằm mục đích đầu tư tài chính đã tăng cả về số lượng lẫn nhịp độ mua vào tới 46%, lên 222 tấn. Được hưởng lợi nhiều nhất là các quỹ đầu tư chỉ số hóa theo giá vàng và niêm yết như là cổ phiếu (tracker). Riêng các quỹ này đã huy động tới gần 57 tấn vàng dưới dạng quyền chọn (option), nhiều gấp 14 lần trong quý II/2008. Tuy vậy, số liệu của quý II chưa lớn bằng các tháng trước, với tổng nhu cầu vàng dành cho đầu tư lên tới 600 tấn, trong đó các quỹ đầu tư chiếm tới 465 tấn. Theo đánh giá của Chủ tịch Hội đồng vàng thế giới (CMO), xu hướng này "là sự thừa nhận vàng là một loại cổ phiếu quan trọng và độc lập".

Tuy vậy, việc giảm nhu cầu vàng từ quý này sang quý sau trong năm nay chỉ có một nguyên nhân duy nhất, đó là tâm lý lo ngại về triển vọng kinh tế, tài chính thế giới. Cũng do nguyên nhân tương tự, kết hợp với sự biến động của giá vàng ở mức cao, đã khiến cho nhu cầu vàng trang sức giảm mạnh (-22% so với cùng kỳ năm trước xuống còn 404 tấn), ngoại trừ Trung Quốc. Từ đầu năm nay, lượng vàng mà các nhà kim hoàn nước này mua vào tăng 6%. Giá vàng tăng cũng khuyến khích sản xuất, tăng 6% so với cùng kỳ năm trước. Từ tháng 4 đến tháng 6, sản lượng vàng thế giới đã đạt 622 tấn.